سؤال «آلات قمار چیست؟» یکی از پرتکرارترین سؤالات کاربران ایرانی در حوزه شرطبندی و بازیهای کازینویی است. در این مقاله جامع و کاملاً بهروز (آبان ۱۴۰۴)، با استناد به منابع معتبر فقهی (فتاوای مراجع عظام تقلید شیعه)، قانون مجازات اسلامی ایران، و رویه قضایی کشورهای اسلامی، بهطور شفاف و دقیق به این موضوع میپردازیم.
هدف ما ارائه اطلاعات معتبر، بدون جانبداری و با رعایت کامل استانداردهای E-E-A-T است تا شما بتوانید تصمیم آگاهانه بگیرید.
🎲 آلات قمار دقیقاً یعنی چه؟ تعریف فقهی و حقوقی
طبق ماده ۷۰۵ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات ۱۳۷۵) و نظر اکثریت فقهای شیعه:
آلات قمار عبارت است از هر وسیلهای که مخصوص قمار باشد یا غالباً برای قمار استعمال شود، حتی اگر گاهی برای سرگرمی بدون برد و باخت هم استفاده شود.
| نوع وسیله | حکم شرعی (اکثریت مراجع) | حکم قانونی ایران |
|---|---|---|
| ورق پاسور (۵۲ برگی) | حرام (خرید، فروش، نگهداری) | جرم (تا ۷۴ ضربه شلاق یا جزای نقدی) |
| تختهنرد (با شرطبندی) | حرام اگر شرطبندی باشد | جرم اگر قمار محسوب شود |
| شطرنج (با شرطبندی) | حرام اگر شرطبندی باشد (فتوای امام خمینی، سیستانی، مکارم، وحید، سبحانی) | جرم اگر قمار باشد |
| دستگاه اسلات، رولت، بلکجک فیزیکی | حرام مطلق | جرم سنگین (مصادره + شلاق) |
| تاس ششوجهی مخصوص قمار | حرام | جرم |
📜 حکم شرعی آلات قمار در فقه شیعه (فتاوای مراجع بزرگ ۱۴۰۴)
- امام خمینی (ره): خرید، فروش، ساخت و نگهداری آلات قمار حرام و باعث فساد است.
- آیتالله سیستانی: آلات مشترک (مثل تختهنرد و شطرنج) اگر بدون شرطبندی باشد، اشکال ندارد؛ اما اگر شرطبندی شود حرام است.
- آیتالله مکارم شیرازی: شطرنج حتی بدون شرطبندی حرام است؛ تختهنرد فقط با شرطبندی حرام.
- آیتالله وحید خراسانی: شطرنج مطلقاً حرام است.
- آیتالله نوری همدانی، سبحانی، صافی گلپایگانی: هر دو بازی با شرطبندی حرام؛ بدون شرطبندی جایز.
⚖️ مجازات قانونی آلات قمار در ایران (قانون مجازات اسلامی)
- ماده ۷۰۵: ساخت، فروش، خرید یا نگهداری آلات قمار → تا ۷۴ ضربه شلاق یا جزای نقدی درجه ۶
- ماده ۷۰۷: دایر کردن قمارخانه → ۶ ماه تا ۲ سال حبس + ۷۴ ضربه شلاق
- ماده ۷۰۸: شرکت در قمار با آلات مخصوص → ۱ تا ۶ ماه حبس یا تا ۷۴ ضربه شلاق
- ماده ۷۱۰: قمار آنلاین هم مشمول همین مجازاتهاست (رویه قضایی ۱۴۰۰ به بعد)
🌍 وضعیت آلات قمار در دیگر کشورهای اسلامی
| کشور | حکم قانونی | مجازات نمونه |
|---|---|---|
| عربستان سعودی | ممنوعیت مطلق | شلاق عمومی + زندان |
| مالزی | ممنوع برای مسلمانان | جزای نقدی سنگین + زندان تا ۱۰ سال |
| اندونزی | ممنوعیت سراسری | تا ۱۰ سال زندان |
| ترکیه | کازینوهای فیزیکی ممنوع | جزای نقدی + مصادره اموال |
| امارات متحده عربی | ممنوعیت مطلق | ۲ سال زندان + اخراج برای خارجیها |
🖥 قمار آنلاین و آلات قمار مجازی
در رویه قضایی ایران (از سال ۱۳۹۸ به بعد):
- سایتهای شرطبندی آنلاین → «قمارخانه الکترونیکی» محسوب میشوند
- گرداندن سایت → تا ۱۰ سال حبس (ماده ۷۰۷ + قانون جرایم رایانهای)
- شارژ حساب و بازی → تا ۶ ماه حبس یا جزای نقدی
- نگهداری دستگاه برای دسترسی به سایت → ممکن است به عنوان آلات قمار تلقی شود
❓ سوالات متداول کاربران ایرانی
۱. آیا پاسور آلات قمار است؟
بله، طبق نظر اکثریت فقها و ماده ۷۰۵ قانون مجازات اسلامی، ورق ۵۲ برگی مخصوص قمار است.
۲. شطرنج با شرطبندی چطور؟
اگر شرطبندی شود → حرام و جرم. بدون شرطبندی → نظرات متفاوت (سیستانی: جایز، مکارم و وحید: حرام).
۳. تختهنرد بدون پول جایز است؟
اکثریت مراجع (به جز تعداد کمی): بدون شرطبندی جایز است.
۴. بازی انفجار، رولت آنلاین و اسلات جزو آلات قمار هستند؟
بله، طبق رویه قضایی جدید ایران، نرمافزار و سایتهای این بازیها آلات قمار الکترونیکی محسوب میشوند.
۵. نگهداری تختهنرد یا شطرنج در خانه جرم است؟
اگر برای قمار نباشد → خیر. اما اگر سابقه قمار داشته باشید ممکن است به عنوان آلات قمار تلقی شود.
🏁 جمعبندی نهایی
از نظر شرعی و قانونی در ایران و اکثر کشورهای اسلامی:
- آلات مخصوص قمار (پاسور، دستگاه اسلات، رولت فیزیکی و …) → حرام و جرم مطلق
- آلات مشترک (شطرنج، تختهنرد) → اگر با شرطبندی باشد → حرام و جرم
- قمار آنلاین → مشمول همان مجازاتهای قمار سنتی است
توصیه نهایی: پیش از هر اقدامی، حتماً با مرجع تقلید خود مشورت کنید و قوانین جاری کشور را رعایت نمایید. آگاهی بهترین راه پیشگیری از مشکلات حقوقی و شرعی است.
“`
